Kaymakli cùng với Derinkuyu, và Ozkonak là những thành phố ngầm lớn nhất và được nhắc đến nhiều nhất ở cao nguyên đá Cappadocia.

Cao nguyên Cappadocia thuộc tỉnh Nevsehir của vùng đất huyền thoại thổ nhĩ kỳ, nơi này có thể ví von như “vịnh Hạ Long trên cạn” bởi có hàng ngàn khối đá muôn hình vạn trạng. Ẩn mình dưới những khối đá đó là một hệ thống thành phố ngầm độc đáo. Sau đây là hai thành phố ngầm không thể bỏ qua ở cao nguyên Cappadocia.

Thành phố ngầm Kaymakli

Nằm ở phía Nam thành phố Nevsehir, thủ phủ tỉnh Nevsehir, thành phố ngầm Kaymakli cách trung tâm thành phố khoảng 20km. Xây dựng vào khoảng thế kỷ 6 đến thế kỷ 10, thành phố ngầm Kaymakli có diện tích rộng tới 2,5km2, gồm nhiều tầng ngầm với các công trình như phòng ngủ, nhà bếp, nhà thờ, hầm mộ, kho chứa, nhà sản xuất rượu… Lối vào thành phố là một căn hầm đào bên dưới tảng đá basalt (loại đá hình thành do núi lửa phun trào), ăn thông với hành lang chính rộng hơn 15m. Bên trái có kho chứa, nhà xưởng, bên phải là nơi sinh hoạt cộng đồng. Từ đây có các hành lang nhỏ dẫn đến những căn phòng lớn nhỏ được khoét sâu vào các tầng đá tuff (loại đá hình thành do những mảnh vụn của núi lửa lắng đọng và nén lại). Các căn phòng này xinh xắn, có màu sắc sặc sỡ và sinh động.

Hiện nay chỉ có 5 tầng ngầm của thành phố ngầm Kaymakli mở cửa đón khách tham quan. Trong số đó, có một vài tầng ngầm nối liền với hai thành phố ngầm Mazikoy ở phía Đông và Derinkuyu ở phía Đông Nam bằng một con đường nằm sâu dưới lòng đất.

Thành phố ngầm Ozkonak

Điểm đặc biệt của thành phố này là hệ thống liên lạc giữa các phòng và các tầng, cùng với hệ thống đường hầm lắt léo. Nằm trên sườn núi đá lửa ở phía Đông Bắc thị trấn Avanos, tỉnh Nevsehir, Thổ Nhĩ Kỳ, cách trung tâm thị trấn khoảng 14km, Ozkonak là một trong 40 thành phố ngầm lớn và sâu tại khu vực Cappadocia. Thành phố này được tìm thấy vào năm 1972 nhờ sự tò mò “không biết nước thừa của vụ mùa chảy đi đâu” của một người nông dân.

Thành phố ngầm Ozkonak gồm 10 tầng, sâu đến 40m, đủ chỗ cho khoảng 60.000 người ở trong vòng 3 tháng. Điểm đặc biệt của thành phố ngầm Ozkonak là hệ thống liên lạc giữa các phòng và các tầng. Cấu trúc thành phố gồm các công trình phòng ngủ, giếng nước, nhà máy rượu, ngôi mộ… Trong thành phố có rất nhiều đường hầm dài và hẹp, lắt léo, nhằm mục đích đánh lừa kẻ thù khi chúng xâm nhập.

Phổ biến ở các thành phố ngầm là dạng cửa cối xay đá lớn. Chúng được sử dụng bằng cách lăn qua chặn kín lối vào. Ở thành phố ngầm Ozkonak, trước cửa cối xay đá, phía trên trần có những lỗ nhỏ kết nối với tầng hầm phía trên. Khi có kẻ xâm nhập, người dân sẽ đứng ở tầng hầm phía trên đổ dầu nóng vào kẻ thù hoặc đâm chúng. Hiện nay, thành phố ngầm Ozkonak chỉ mở cửa 4 tầng ngầm đón khách tham quan.